Mới đây, vụ việc liên quan đến mua sắm vật tư tiêu hao hóa chất tại một bệnh viện ở TPHCM đã đặt ra vấn đề về việc đảm bảo cạnh tranh, công bằng và minh bạch trong đấu thầu. Việc này không chỉ liên quan đến hiệu quả kinh tế mà còn gắn liền với trách nhiệm giải trình của các đơn vị trong hệ thống y tế.
Bệnh viện của bà Nguyễn Ánh đã phân chia vật tư tiêu hao hóa chất thành hai nhóm: nhóm không bắt buộc sử dụng cùng thiết bị y tế chuyên dùng và nhóm phải sử dụng cùng thiết bị y tế chuyên dùng. Đối với nhóm thứ hai, bệnh viện đã áp dụng quy định tại Điều 65 Nghị định số 98/2021/NĐ-CP về quản lý trang thiết bị y tế, yêu cầu nhà thầu phải được ‘Chủ sở hữu thiết bị y tế xác nhận tương thích với thiết bị xxx’.
Tuy nhiên, một số nhà thầu đã phản ánh rằng quy định này có yếu tố hạn chế nhà thầu theo khoản 3 Điều 44 Luật Đấu thầu. Về vấn đề này, Bộ Tài chính đã có ý kiến, cho rằng việc áp dụng hình thức chỉ định thầu hoặc chào giá trực tuyến có thể được xem xét nếu gói thầu mua sắm vật tư tiêu hao hóa chất phải sử dụng cùng thiết bị y tế chuyên dùng để đảm bảo tính tương thích.
Đồng thời, Bộ Tài chính cũng nhấn mạnh rằng hồ sơ mời thầu không được nêu điều kiện dẫn đến làm hạn chế sự tham gia của nhà thầu hoặc nhằm tạo lợi thế cho một hoặc một số nhà thầu gây ra sự cạnh tranh không bình đẳng. Đây là một điểm quan trọng để duy trì một môi trường đấu thầu công bằng và minh bạch.
Để đảm bảo việc tổ chức đấu thầu mua sắm ‘vật tư tiêu hao hóa chất phải sử dụng cùng thiết bị y tế chuyên dùng’ được bảo đảm cạnh tranh, công bằng, minh bạch, hiệu quả kinh tế và trách nhiệm giải trình, các đơn vị cần căn cứ vào các quy định hiện hành để xây dựng hồ sơ mời thầu và đánh giá hồ sơ dự thầu một cách phù hợp.
Các chuyên gia và nhà quản lý đang chờ đợi hướng dẫn cụ thể và sự can thiệp kịp thời từ các cơ quan chức năng để giải quyết vướng mắc này, qua đó thúc đẩy sự phát triển lành mạnh của thị trường thiết bị y tế và dịch vụ liên quan tại Việt Nam. Trong khi chờ đợi, các bệnh viện và đơn vị y tế cần tăng cường công tác đấu thầu, đảm bảo việc mua sắm trang thiết bị y tế nói chung và vật tư tiêu hao hóa chất nói riêng phải thật sự minh bạch và hiệu quả.