Cá là một phần quan trọng trong chế độ ăn uống hàng ngày của nhiều người, mang lại nguồn dinh dưỡng dồi dào. Tuy nhiên, không phải tất cả các loại cá đều an toàn cho sức khỏe. Trên thị trường hiện nay, có ít nhất 3 loại cá phổ biến và có giá rẻ tiềm ẩn nguy cơ gây ung thư nếu tiêu thụ thường xuyên. Điều này đòi hỏi sự cẩn trọng và kiến thức khi lựa chọn và sử dụng cá trong chế độ ăn uống hàng ngày.
Các loại cá lớn như cá ngừ đại dương, cá mập, cá kiếm hay cá thu vua thường chứa lượng thủy ngân cao do tích tụ từ môi trường biển. Thủy ngân là một kim loại nặng độc hại, có thể gây ảnh hưởng xấu đến hệ thần kinh, gan, thận và đặc biệt nguy hiểm với phụ nữ mang thai và trẻ nhỏ. Các nghiên cứu cũng đã chỉ ra mối liên hệ giữa việc tiêu thụ thực phẩm chứa thủy ngân và nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng cũng như các rối loạn chuyển hóa.
Cá biển đông lạnh là một loại thực phẩm phổ biến trên thị trường, nhưng nếu không được bảo quản đúng cách, chúng có thể biến chất và sản sinh độc tố. Quá trình đông lạnh và rã đông không đúng cách có thể làm các acid béo không bão hòa trong cá bị oxy hóa, dẫn đến mùi và vị không mong muốn. Việc tiêu thụ cá biển đông lạnh không đảm bảo an toàn có thể dẫn đến nguy cơ ung thư.
Cá muối và cá khô, mặc dù tiện lợi và có giá thành hợp lý, nhưng lại tiềm ẩn nguy cơ gây ung thư do chứa nhiều chất bảo quản và có thể bị nhiễm nấm mốc. Quá trình chế biến và bảo quản không đúng cách có thể dẫn đến sự hình thành các hợp chất gây ung thư.
Để đảm bảo an toàn sức khỏe, người tiêu dùng cần lưu ý khi lựa chọn và sử dụng cá. Ưu tiên chọn cá tươi có nguồn gốc rõ ràng, tránh mua cá đã rã đông nhiều lần hoặc cá đông lạnh không có bao bì. Hạn chế sử dụng cá muối và cá khô, và chỉ ăn với lượng vừa đủ. Đối với cá biển lớn, nên hạn chế ăn không quá 1-2 lần mỗi tháng. Ưu tiên chọn cá có kích thước nhỏ, giàu omega-3 và ít kim loại nặng.
Khi chế biến cá, nên sử dụng phương pháp hấp, luộc hoặc áp chảo nhẹ để giảm thiểu sự hình thành độc tố. Người tiêu dùng cần phải thông minh và có kiến thức khi lựa chọn và sử dụng cá để đảm bảo an toàn sức khỏe cho bản thân và gia đình.