Thủ đoạn lừa đảo qua mạng xã hội đang ngày càng trở nên tinh vi và đa dạng, khiến nhiều người dùng trở thành nạn nhân. Mới đây, một thủ đoạn lừa đảo mới đã được phát hiện, trong đó các đối tượng lợi dụng hình ảnh và thông tin của những người đang đi làm, học tập xa nhà để lập tài khoản Facebook ảo. Sau đó, chúng sẽ nhắn tin cho người thân với nội dung bị bắt cóc, nhằm mục đích lừa đảo.
Thủ đoạn này không mới nhưng vẫn đang diễn ra, đặc biệt là khi mạng xã hội đang trở thành ‘mảnh đất màu mỡ’ cho các đối tượng lừa đảo. Tình trạng mạo danh, lấy cắp thông tin người thật, đặc biệt là người trẻ tuổi, xa gia đình đang bùng phát trên mạng xã hội. Đối tượng thường chọn các nạn nhân ít khả năng kiểm tra trực tiếp với gia đình hoặc ở đất nước khác, dễ bị ‘nhận diện nhầm’ qua Facebook.
Sau khi tìm được hình ảnh và thông tin công khai của một người, các đối tượng sẽ lập tài khoản ảo sử dụng chính tên, ảnh đại diện của nạn nhân. Kịch bản lừa đảo bắt đầu khi đối tượng từ tài khoản Facebook ảo chủ động kết bạn, nhắn tin với người thân, bạn bè của nạn nhân. Nội dung tin nhắn thường rất cấp bách, chẳng hạn: ‘Hiện tại mình đang bị bắt cóc ở nước ngoài’, ‘Nếu mình hỏi vay tiền, xin thông tin là do mình bị ép’, ‘Các bạn báo công an giải cứu mình’. Chúng còn nhắn nhiều lần với các câu từ thân mật, gần gũi nhằm tạo thêm sự tin tưởng, khiến người thân mất bình tĩnh và dễ làm theo yêu cầu.
Các chuyên gia an ninh mạng khuyến cáo người dùng tuyệt đối không chuyển tiền, không chia sẻ thông tin quan trọng khi nhận được yêu cầu từ tài khoản Facebook lạ dù mang tên hoặc ảnh quen thuộc. Để phòng tránh, hãy kiểm tra kỹ thông tin tài khoản liên lạc: thời gian tạo tài khoản, lịch sử bài đăng, cách xưng hô và nội dung trao đổi. Chủ động gọi điện xác minh qua số điện thoại cũ, hỏi bạn bè hoặc đồng nghiệp của người bị mạo danh để xác thực tình hình trước khi thực hiện bất kỳ yêu cầu nào.
Khi nhận được các tin nhắn có nội dung bất thường như bị bắt cóc, bị ép chuyển tiền, người thân cần bình tĩnh, không làm theo ngay mà báo cho cơ quan chức năng, công an khu vực để được hướng dẫn, hỗ trợ kiểm tra. Mới đây, Công an tỉnh Quảng Ninh thông tin, vừa kịp thời hỗ trợ gia đình chị N.T.L thoát khỏi một vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản qua mạng.
Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao cũng cho biết Đại sứ quán Việt Nam tại Campuchia đã đề nghị chính quyền địa phương đảm bảo điều kiện sinh hoạt cho 140 công dân Việt Nam và phối hợp hoàn tất thủ tục xác minh nhân thân ban đầu. Bên cạnh đó, các chuyên gia an ninh mạng cũng cảnh báo về việc Google Gemini for Workspace có thể bị hacker khai thác để tạo ra các bản tóm tắt email trông hợp pháp nhằm dẫn người dùng đến các trang lừa đảo.
Các chuyên gia an ninh mạng cũng khuyến cáo người dùng cần nâng cao cảnh giác khi sử dụng mạng xã hội, không cung cấp thông tin cá nhân trên mạng và thường xuyên cập nhật kiến thức về an toàn thông tin để bảo vệ mình.