Loãng xương hiện nay không còn là bệnh lý chỉ gặp ở người cao tuổi, mà ngày càng nhiều người trẻ mắc phải tình trạng này do chế độ ăn uống thiếu hụt canxi và vitamin D, lối sống ít vận động cũng như ăn uống mất cân đối hoặc kiêng khem không đúng cách.
Theo ThS.BS Nguyễn Thị Ánh Ngọc từ khoa Cơ xương khớp, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, loãng xương là tình trạng mật độ khoáng chất trong xương giảm dần dẫn đến xương yếu và giòn, dễ gãy. Quá trình này diễn ra âm thầm và không có dấu hiệu rõ ràng nên dễ bị bỏ qua. Người bệnh thường chỉ phát hiện bệnh khi đã có biến chứng như đau lưng mạn tính, giảm chiều cao hoặc gãy xương.
Một kết quả tầm soát mật độ xương gần 100.000 người từ năm 2023-2024 của Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho thấy có đến 50% người từ 40 tuổi trở lên có nguy cơ loãng xương, trong đó 27% đã bị loãng xương thực sự. Đáng chú ý, khoảng 10% phụ nữ và 7% nam giới từ 20 đến 50 tuổi cũng đã mắc bệnh.
Một số trường hợp điển hình đã được ghi nhận tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh. Chị Hạnh, 28 tuổi, sau khi sinh con, đã bị gãy xương chậu do loãng xương nặng và thiếu vitamin D nghiêm trọng. Nguyên nhân là do chị không bổ sung canxi và vitamin D trong thời gian mang thai và cho con bú, cùng với chế độ ăn uống thất thường và ít tiếp xúc ánh nắng. Tương tự, anh Hùng, 36 tuổi, ăn chay trường và ít vận động đã dẫn đến thiếu canxi và vitamin D, mật độ xương thấp. Những trường hợp này cho thấy loãng xương có thể gặp ở bất kỳ độ tuổi nào nếu không chú ý đến chế độ ăn uống và lối sống.
BS Ngọc nhấn mạnh rằng canxi và vitamin D là những chất thiết yếu cho sức khỏe xương. Thiếu hụt những chất này có thể dẫn đến mất xương và loãng xương sớm. Nhu cầu canxi khuyến nghị cho người trưởng thành là khoảng 1.000-1.200 mg mỗi ngày. Tuy nhiên, khẩu phần ăn thông thường của người Việt không cung cấp đủ.
Phòng ngừa mất xương cần bắt đầu từ sớm. Một chế độ ăn cân bằng, giàu canxi và vitamin D, kết hợp với vận động thể lực đều đặn, có thể giúp duy trì sức khỏe xương. Đối với người trẻ, cần có chế độ ăn uống hợp lý, không kiêng khem sai cách. Phụ nữ mang thai và cho con bú cần được hướng dẫn bổ sung vi chất phù hợp.
Những nhóm nguy cơ cao nên kiểm tra mật độ xương định kỳ, bao gồm phụ nữ trên 65 tuổi, nam giới trên 70 tuổi, người từng gãy xương bất thường, người mắc các bệnh mạn tính hoặc đang dùng thuốc ảnh hưởng đến xương.
Chẩn đoán sớm, can thiệp kịp thời và duy trì lối sống lành mạnh là ba yếu tố quan trọng giúp người trẻ phòng tránh và điều trị hiệu quả bệnh loãng xương từ sớm. Để biết thêm thông tin về loãng xương và cách phòng ngừa, bạn có thể tham khảo tại https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/osteoporosis hoặc https://www.niams.nih.gov/health-topics/osteoporosis.