Chính phủ Hoa Kỳ vừa thông báo sẽ rút khỏi Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc (UNESCO) do những bất đồng về định hướng và trọng tâm hoạt động của tổ chức này. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ, Tammy Bruce, cho biết quyết định rút lui xuất phát từ việc UNESCO theo đuổi các mục tiêu văn hóa và xã hội gây chia rẽ, cũng như sự tập trung quá mức vào các Mục tiêu Phát triển Bền vững của Liên Hợp Quốc.
Quyết định này được đưa ra trong bối cảnh chính sách đối ngoại của Mỹ đang theo đuổi chiến lược “Nước Mỹ trên hết” của Washington. Trước đó, Phó phát ngôn viên Nhà Trắng, Anna Kelly, cũng nhấn mạnh rằng UNESCO đã ủng hộ các mục tiêu văn hóa và xã hội quá cấp tiến, gây chia rẽ và đi ngược lại với chính sách mà người Mỹ đã bỏ phiếu.
Với quyết định rút khỏi UNESCO, Mỹ sẽ chính thức rời khỏi tổ chức này vào cuối tháng 12/2026, theo quy định trong điều lệ của tổ chức. Động thái này dự kiến sẽ gây ảnh hưởng lớn đến UNESCO, một cơ quan có trụ sở tại Paris, được thành lập sau Thế chiến II để thúc đẩy hòa bình thông qua hợp tác quốc tế trong giáo dục, khoa học và văn hóa.
Tổng giám đốc UNESCO, Audrey Azoulay, bày tỏ sự tiếc nuối về quyết định của Tổng thống Donald Trump khi rút Mỹ khỏi tổ chức. Tuy nhiên, bà cũng cho biết rằng quyết định này không có gì đáng ngạc nhiên và UNESCO đã chuẩn bị cho điều đó. Trước đây, Tổng thống Trump đã rút Mỹ khỏi nhiều tổ chức quốc tế, bao gồm Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc, thỏa thuận khí hậu toàn cầu và thỏa thuận hạt nhân Iran.
Sau đó, Tổng thống Joe Biden đã đảo ngược các quyết định này và đưa Mỹ trở lại UNESCO, WHO và thỏa thuận khí hậu. Hiện tại, Mỹ là một trong những quốc gia đóng góp ngân sách lớn cho UNESCO, khoảng 8% tổng ngân sách của tổ chức này, giảm từ mức khoảng 20% vào thời điểm ông Trump lần đầu tiên rút Mỹ khỏi cơ quan này.
Trước đây, Mỹ đã từng gia nhập UNESCO vào năm 1945, nhưng rút lui vào năm 1984 do cáo buộc về quản lý tài chính yếu kém và tư tưởng thiên vị chống Mỹ. Tuy nhiên, Mỹ đã quay trở lại UNESCO vào năm 2003 dưới thời Tổng thống George W. Bush, sau khi tổ chức thực hiện các cải cách cần thiết. UNESCO nổi tiếng với việc công nhận các Di sản Thế giới, một chương trình đánh giá và bảo vệ các địa điểm văn hóa, tự nhiên và hỗn hợp trên toàn thế giới.
Các chuyên gia và nhà phân tích đang theo dõi chặt chẽ tình hình này, đánh giá tác động của việc Mỹ rút khỏi UNESCO đối với hoạt động và tương lai của tổ chức này. UNESCO hiện có 193 quốc gia thành viên và đã trở thành một phần quan trọng trong các nỗ lực hợp tác quốc tế về giáo dục, khoa học và văn hóa.
Thông tin về quyết định rút khỏi UNESCO của Mỹ đã được công bố rộng rãi trên các phương tiện truyền thông quốc tế, phản ánh sự quan tâm sâu rộng đến những thay đổi trong quan hệ quốc tế và vai trò của các tổ chức đa phương trong thế kỷ 21.