Tin giả và thông tin sai sự thật đang lan truyền với tốc độ chóng mặt trên mạng xã hội, gây nên sự hoang mang và lo lắng trong cộng đồng. Sự phát triển không ngừng của mạng xã hội đã tạo ra một môi trường thông tin đa chiều, nhưng đồng thời cũng để lộ ra những kẽ hở để tin giả có thể phát tán rộng rãi. Đặc tính lan truyền nhanh chóng và sức lan tỏa rộng lớn của thông tin trên mạng khiến cho việc quản lý và kiểm soát trở nên vô cùng khó khăn. Nếu người sử dụng không có đủ năng lực nhận biết và kỹ năng xử lý thông tin, mạng xã hội có thể trở thành một “con dao hai lưỡi”, gây ra những hậu quả khôn lường.
Gần đây, trên mạng xã hội đã xuất hiện rất nhiều tin giả liên quan đến các vụ việc thời sự đáng chú ý như vụ lật tàu ở Quảng Ninh và tình hình mưa lũ ở Nghệ An. Thông tin sai lệch về việc “vỡ đập thủy điện Bản Vẽ” đã lan truyền rộng rãi trên các nền tảng như Facebook và TikTok, khiến cho nhiều người dân cảm thấy hoang mang và lo lắng. Người đăng tin sai sự thật đã bị xử lý theo quy định của pháp luật, nhưng những ảnh hưởng tiêu cực mà nó gây ra vẫn còn tồn tại.
Các chuyên gia cho rằng tin giả có khả năng lan truyền nhanh hơn thông tin xác thực do nó đánh trúng tâm lý tò mò của người dùng. Một nghiên cứu được thực hiện bởi Viện Công nghệ Massachusetts đã chỉ ra rằng tin giả có tốc độ lan truyền gấp sáu lần so với sự thật. Tin giả không chỉ gây ảnh hưởng tiêu cực đến cá nhân và gia đình mà còn là nguy cơ gây xói mòn niềm tin và giá trị đạo đức truyền thống trong xã hội.
Tin giả đang bị các thế lực thù địch triệt để khai thác nhằm xuyên tạc và chống phá chế độ. Chúng thường xuyên đăng tải thông tin chống Đảng, Nhà nước, truyền bá những tư tưởng thù địch và kích động hận thù. Mục đích của chúng là khơi dậy sự phẫn nộ và làm lu mờ lý trí của người đọc, người xem, sau đó hướng sự chỉ trích vào Đảng và chính quyền.
Ở Việt Nam, chính phủ đã thể hiện sự quyết tâm trong việc ngăn chặn và xử lý các hành vi vi phạm liên quan đến tin giả. Luật An ninh mạng và Nghị định số 15/202202 được ban hành nhằm thiết lập một khung pháp lý chặt chẽ để ngăn chặn các hành vi đưa tin giả. Lực lượng chức năng đã xử lý hàng nghìn vụ việc liên quan đến tin giả và thông tin sai sự thật.
Tuy nhiên, để ngăn chặn tin giả một cách hiệu quả, cần huy động sức mạnh của toàn xã hội. Điều này đòi hỏi việc tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ và triển khai rộng rãi các chương trình giáo dục kỹ năng số. Người dân cần phải luôn kiểm chứng nguồn gốc của thông tin trước khi chia sẻ và biết nói không với việc chia sẻ thông tin chưa được kiểm chứng.
Với sự quyết tâm của các cơ quan chức năng và sự tham gia tích cực của toàn xã hội, chúng ta hoàn toàn có thể xây dựng một không gian mạng an toàn và lành mạnh, nơi mà thông tin được chia sẻ một cách chính xác và tin cậy.