Chiều ngày 24/7, trong khuôn khổ cuộc Họp báo thường kỳ Quý II/2025 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử Lê Quang Tự Do đã cung cấp thông tin về những nỗ lực của Bộ trong việc xử lý và ngăn chặn nội dung vi phạm trên các nền tảng mạng xã hội.

Ông Lê Quang Tự Do cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2025, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã thực hiện việc chặn và gỡ bỏ hàng chục nghìn nội dung vi phạm trên các nền tảng mạng xã hội lớn như Facebook, YouTube, TikTok, Apple và Google. Đáng chú ý, khoảng 30.000 tài khoản giả mạo đã được gỡ bỏ. Tuy nhiên, tình trạng tái diễn vẫn còn phức tạp và đòi hỏi sự quyết liệt hơn trong việc ngăn chặn.

Trong cùng thời gian, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng đã cấp mới nhiều giấy phép cho các mạng xã hội, trang thông tin điện tử, trò chơi điện tử. Đồng thời, cơ quan chức năng cũng phối hợp chặt chẽ trong việc xử lý các vi phạm liên quan đến quảng cáo thực phẩm.

Ông Lê Quang Tự Do nhận định rằng thời gian qua, các hình thức lừa đảo trực tuyến đã gia tăng mạnh mẽ cả về quy mô và mức độ tinh vi. Nhiều tài khoản giả mạo đã xuất hiện ở nhiều lĩnh vực khác nhau, từ cơ quan Nhà nước, doanh nghiệp đến người nổi tiếng, với các thủ đoạn ngày càng tinh vi và có tổ chức. Điều này đặt ra thách thức lớn cho các cơ quan chức năng trong việc bảo vệ môi trường mạng an toàn và lành mạnh.

Để ngăn chặn nạn lừa đảo ngày càng tinh vi trên không gian mạng, ông Lê Quang Tự Do cho biết các cơ quan chức năng đã triển khai nhiều biện pháp quyết liệt. Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử đã áp dụng các biện pháp kỹ thuật để truy vết và gỡ bỏ các tài khoản giả mạo. Bên cạnh đó, cơ quan chức năng cũng tăng cường tuyên truyền để nâng cao nhận thức của người dân về các hình thức lừa đảo trực tuyến.

Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, thuộc Bộ Công an, cũng đã gửi tin nhắn điện thoại đến từng người dân để thông báo về những thủ đoạn mới của lừa đảo trên các nền tảng xã hội. Tuy nhiên, ông Lê Quang Tự Do cũng nhấn mạnh rằng các biện pháp kỹ thuật chỉ mang tính tạm thời, giải pháp lâu dài và bền vững vẫn là nâng cao ‘sức đề kháng’ của từng người dân trước các hình thức lừa đảo trực tuyến ngày một tinh vi.

Ông Lê Quang Tự Do cũng nhấn mạnh sự cần thiết của sự đồng hành của báo chí trong việc phát hiện, cảnh báo sớm các thủ đoạn lừa đảo tinh vi. Điều này sẽ góp phần ngăn chặn, hạn chế tối đa thiệt hại do lừa đảo mạng gây ra, cùng xây dựng một môi trường mạng an toàn, lành mạnh, đáng tin cậy cho người dùng.

Ngành kiểm sát nhân dân đang tích cực đẩy mạnh chuyển đổi số trong hoạt động nghiệp vụ và hành chính, với mục tiêu chính là nâng cao năng lực số và hiệu quả công việc. Viện Kiểm sát nhân dân tối cao đã thành lập Ban Chỉ đạo phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Đồng thời, Viện cũng ban hành Kế hoạch hành động số 09-KH/ĐU nhằm thực hiện Nghị quyết số 57. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc ứng dụng công nghệ số vào hoạt động của ngành kiểm sát nhân dân.

Trong quá trình triển khai ứng dụng nền tảng số, ngành kiểm sát nhấn mạnh vai trò của người đứng đầu. Người đứng đầu phải trực tiếp chỉ đạo công tác chuyển đổi số và đảm bảo an toàn, an ninh mạng. Họ cũng phải trực tiếp vào cuộc sử dụng và áp dụng công nghệ số trong công việc. Mới đây, ngành kiểm sát nhân dân đã phát động Phong trào “Bình dân học vụ số ngành kiểm sát nhân dân”. Mục đích chính của phong trào này là nâng cao năng lực số để mọi công chức, viên chức và người lao động trong ngành kiểm sát nhân dân có thể cập nhật kiến thức và kỹ năng cần thiết. Từ đó, họ có thể làm chủ công nghệ và sử dụng hiệu quả các nền tảng số dùng chung.

Phong trào này tập trung vào chủ đề trí tuệ nhân tạo. Cụ thể, nó sẽ cập nhật kiến thức và phổ cập kỹ năng sử dụng chatbot AI cho toàn bộ công chức, viên chức và người lao động trong ngành. Điều này nhằm phục vụ công việc hàng ngày, đặc biệt là các công việc hành chính. Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao Nguyễn Huy Tiến nhấn mạnh: ‘Đây không chỉ là một sáng kiến giáo dục, Phong trào “Bình dân học vụ số” còn là cầu nối giữa quá khứ và tương lai. Bằng việc phát huy bài học lịch sử, phấn đấu xây dựng một xã hội không chỉ giàu tri thức mà còn giàu sức mạnh công nghệ, sẵn sàng hội nhập và phát triển’.

Ngành kiểm sát nhân dân cũng đang vận hành hiệu quả nền tảng Quản lý án hình sự. Đây được xác định là nhiệm vụ số 1 về chuyển đổi số của ngành kiểm sát nhân dân. Mục tiêu trước mắt là đưa việc xử lý vụ án hình sự trong ngành kiểm sát nhân dân lên môi trường số. Điều này bao gồm việc nhập thông tin liên quan vụ án, duyệt báo cáo án, ban hành lệnh và quyết định tố tụng… ngay từ lúc một vụ án được bắt đầu cho tới lúc kết thúc. Toàn bộ quá trình này sẽ được thực hiện trên môi trường số, bảo đảm dữ liệu luôn “đúng, đủ, sạch, sống”.

Trong thời gian tới, ngành kiểm sát nhân dân sẽ tăng cường chuyển đổi số và ứng dụng trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn trong công tác xây dựng và thi hành pháp luật. Ngành sẽ tập trung ưu tiên nguồn lực xây dựng và phát triển hạ tầng công nghệ thông tin, cơ sở dữ liệu lớn và ứng dụng công nghệ số. Mục tiêu là ứng dụng trí tuệ nhân tạo phục vụ đổi mới và hiện đại hóa công tác xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật. Đồng thời, ngành cũng sẽ bảo đảm “đúng, đủ, sạch, sống”, liên thông, dễ khai thác, dễ sử dụng và an toàn thông tin và bí mật Nhà nước.

Trong thời gian gần đây, các đối tượng xấu đã lợi dụng việc sắp xếp tổ chức hành chính và vận hành chính quyền địa phương hai cấp để thực hiện các hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản và xuyên tạc chính sách. Những thủ đoạn lừa đảo tinh vi này nhắm vào tâm lý bỡ ngỡ và lo sợ mất quyền lợi của người dân, tạo ra một môi trường bất an cho cộng đồng.

Một trong những thủ đoạn phổ biến mà các đối tượng xấu sử dụng là giả danh cảnh sát khu vực, cán bộ hộ tịch của xã/phường mới. Họ thường gọi điện từ số di động hoặc tổng đài ảo, thông báo về thay đổi bộ máy hành chính và yêu cầu người dân cập nhật thông tin. Các đối tượng thường gửi đường dẫn hoặc ứng dụng VNeID, dịch vụ công giả mạo có chứa mã độc để chiếm quyền điều khiển thiết bị, đánh cắp dữ liệu cá nhân và tiền trong tài khoản ngân hàng của nạn nhân. Điều này không chỉ gây thiệt hại về tài sản mà còn ảnh hưởng đến quyền lợi và sự an toàn của người dân.

Ngoài ra, tình trạng giả danh cán bộ thuế cũng xuất hiện, dẫn dụ người dân cung cấp thông tin để “cập nhật dữ liệu” sau hợp nhất hành chính. Cục Thuế đã phải lên tiếng khẳng định không yêu cầu tổ chức, doanh nghiệp hay hộ kinh doanh nộp căn cước công dân, giấy phép đăng ký kinh doanh hoặc giấy chứng nhận đăng ký thuế để cập nhật thông tin. Tuy nhiên, vẫn có nhiều người dân bị lừa đảo do thiếu thông tin và sự tỉnh táo.

Bên cạnh đó, các đối tượng xấu còn giả danh nhân viên Điện lực để yêu cầu khách hàng cung cấp thông tin cá nhân nhằm lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. Ngay khi phát hiện thủ đoạn này, ngành Điện lực đã khuyến cáo người dân tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân hoặc truy cập đường link lạ qua điện thoại, tin nhắn. Sự cảnh giác và hiểu biết về các thủ đoạn lừa đảo là rất quan trọng để bảo vệ bản thân và cộng đồng.

Về mặt chính trị, việc sáp nhập các đơn vị hành chính là chủ trương chiến lược của Đảng và Nhà nước nhằm tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả quản lý và tạo nền tảng phát triển bền vững cho địa phương và đất nước. Tuy nhiên, trên nhiều trang mạng thù địch và của các phần tử cơ hội, phản động xuất hiện nhiều bài viết, luận điệu xuyên tạc, kích động dư luận. Các thế lực thù địch không ngừng công kích nền tảng tư tưởng của Đảng, xuyên tạc chủ trương tinh gọn bộ máy, nhằm chia rẽ nội bộ và phá hoại khối đại đoàn kết toàn dân.

Để công tác tinh gọn bộ máy đạt hiệu quả tối ưu, chính quyền địa phương hai cấp hoạt động hiệu lực, việc định hướng thông tin và phản bác các luận điệu xuyên tạc của thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị là nhiệm vụ trọng tâm. Mỗi người dân cần tỉnh táo nhận diện và chủ động đấu tranh phòng, chống các hoạt động lừa đảo và xuyên tạc chính sách. Tuyệt đối không chia sẻ thông tin xấu độc, sai sự thật hoặc chưa được kiểm chứng, đặc biệt là những nội dung từ các đối tượng lợi dụng danh nghĩa “phản biện” hay “dân chủ” để chống phá Đảng, Nhà nước và Nhân dân.

Việc tỉnh táo nhận diện và chủ động đấu tranh sẽ giúp người dân tránh được các hoạt động lừa đảo và xuyên tạc chính sách, đồng thời đóng góp vào sự thành công của chủ trương tinh gọn bộ máy và xây dựng một xã hội an toàn và phát triển. Sự tham gia tích cực của người dân trong việc bảo vệ thông tin và chính sách của Đảng và Nhà nước là rất quan trọng, góp phần tạo nên một cộng đồng vững mạnh và phát triển.

Các mạng xã hội và nền tảng trực tuyến đang đẩy mạnh việc kiểm soát và loại bỏ sản phẩm thông tin cũng như hình ảnh được tạo ra bởi trí tuệ nhân tạo (AI) với mục đích bảo vệ người dùng khỏi những lừa đảo trực tuyến. Đại diện của các nhà mạng và hãng công nghệ cho rằng đã đến lúc phải nhận thức rõ về giá trị của thông tin xác thực do con người tạo ra và những sản phẩm giả lập được tạo ra bởi AI.

Sự phát triển nhanh chóng của AI trong thời gian gần đây đã đặt ra nguy cơ nhầm lẫn giữa thực và giả, vi phạm bản quyền sáng tạo và tạo ra môi trường nguy hiểm cho người dùng. Lực lượng an ninh mạng châu Âu đã chỉ ra rằng sản phẩm thông tin từ AI lan truyền trên mạng đã tạo ra sự nhầm lẫn ở người dùng, đặc biệt là thế hệ trẻ.

Các dạng thông tin như làm bài tập, soạn dữ liệu số, tổng hợp thông tin theo cú pháp, lệnh tìm kiếm đang được sử dụng nhiều hơn, biến công cụ AI thành thông minh hơn. Tuy nhiên, hệ lụy là người dùng có thể tin tưởng tuyệt đối vào tính chân thật của dữ liệu và sử dụng một cách máy móc, gây ra nhầm lẫn và sai lệch.

Một số nhà nghiên cứu đã thử dùng AI vào việc chẩn đoán bệnh tật, sử dụng phác đồ y tế, chọn mua thuốc và thu được kết quả tổng hợp thông tin đáng tin cậy. Tuy nhiên, nếu không có sự tham vấn và kiểm chứng lại từ người có chuyên môn, sẽ có nhiều người nhầm lẫn và gặp nguy hiểm.

Các trường hợp khác đã thử nghiệm so sánh dữ liệu thông tin chính trị, lịch sử xã hội với công cụ AI và phát hiện ra sai sót nghiêm trọng khi dữ liệu được lắp ghép lại tùy tiện. Nhiều thông tin do AI đưa ra khi có yêu cầu đã sai lệch so với thực tế nhưng trình bày khéo léo và trôi chảy, dễ đánh lừa người dùng.

Điều này dễ dẫn đến nghi ngờ của người dùng AI khi tiếp cận vấn đề thời sự, xã hội và kiểm chứng lịch sử. Tất cả cho thấy dữ liệu tổng hợp là nguồn khai thác chính của AI, nhưng không phải dữ liệu nào cũng chính xác.

Nếu có công cụ AI được nhiều nhóm người dùng cố tình đưa dữ liệu sai lệch, tương tác nhiều lần, sẽ tích hợp thông tin không chính xác và gây hệ lụy. Các tổ chức nghiên cứu, ứng dụng đã kiến nghị mạng xã hội, môi trường chia sẻ thông tin, công nghệ phải kiểm tra sản phẩm từ AI.

Trường học, viện nghiên cứu, thư viện số, nhà xuất bản đã vào cuộc ngăn chặn nhầm lẫn học thuật, đánh lừa thông tin tác quyền, giả mạo tác phẩm và sáng chế. Trên không gian mạng, chiêu trò giả lập thông tin, câu view của người dùng có chủ đích, sử dụng AI tạo dữ liệu giả lập không chính xác đang là đối tượng phải thanh lọc.

Cảnh báo của cơ quan an ninh mạng về nguy cơ người dùng bị lừa đảo, tấn công mạng, gây nhầm lẫn thông tin và hiểu sai sự việc khi sử dụng dữ liệu, sản phẩm do AI tạo ra. Cơ quan chức năng đã cảnh báo người dùng mạng xã hội thận trọng, tỉnh táo trước dữ liệu mơ hồ, nhất là có dấu hiệu do công cụ AI soạn.

Hầu hết dữ liệu từ AI đều có tính chất hài hước, hình ảnh gần gũi, đẹp mắt, dễ thu hút người dùng quan tâm và tác động thông tin, cảm xúc người dùng. Theo cơ quan chức năng, thanh lọc thông tin tạo ra từ AI, bảo đảm giúp người dùng tránh bị nguy hại, nhầm lẫn, lừa đảo trực tuyến là cần thiết và cần sự hợp tác của đa số người dùng.

Trong bối cảnh hiện nay, việc xây dựng và phát triển hạ tầng số, dữ liệu số và công nghệ số đang trở thành một yếu tố quan trọng trong sự phát triển của đất nước. Trung tâm Công nghệ thông tin của Bộ Khoa học và Công nghệ đã và đang đóng vai trò quan trọng trong lĩnh vực này. Với vai trò là hạt nhân về công nghệ thông tin, chuyển đổi số và an toàn thông tin mạng, Trung tâm đã tích cực triển khai các nhiệm vụ trong giai đoạn 2023-2024.

Trong giai đoạn này, Trung tâm đã duy trì hoạt động ổn định hệ thống chính phủ điện tử của Bộ, với tỷ lệ văn bản ký số đạt 94,57% vào năm 2023. Hệ thống này cũng tiếp nhận và xử lý hơn 146.000 văn bản đến và hơn 130.000 công việc trong năm 2024. Ngoài ra, Trung tâm cũng triển khai mô hình bảo vệ bốn lớp để đảm bảo năng lực phòng thủ số trước các nguy cơ tấn công mạng.

Bên cạnh đó, Trung tâm còn đóng vai trò chiến lược trong truyền thông chính sách số, với hơn 12.000 tin bài được đăng tải và gần 400 sản phẩm đa phương tiện được sản xuất mỗi năm trên Cổng thông tin điện tử của Bộ. Hệ thống thông tin đã truyền tải các chủ trương về chuyển đổi số, an toàn thông tin, dữ liệu số và 5G đến người dân, doanh nghiệp và địa phương.

Nhiệm kỳ 2025-2030, Chi bộ Trung tâm đặt mục tiêu trở thành đơn vị hạt nhân về hạ tầng số, dữ liệu số và công nghệ số, phục vụ công tác quản lý nhà nước và sự nghiệp khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia. Trung tâm sẽ hoàn thiện, nâng cấp các nền tảng công nghệ phục vụ điều hành, cải cách hành chính; phát triển hệ thống thông tin quản lý tích hợp, kết nối ba cấp chính quyền; phát triển dịch vụ công trực tuyến mức độ cao với tỷ lệ dịch vụ toàn trình đạt 100%.

Cụ thể, Chi bộ đề ra các mục tiêu: 100% văn bản được ký số; 95% văn bản trao đổi qua hệ thống điều hành điện tử; 100% cán bộ chuyên môn được đào tạo kỹ năng số hằng năm. Trung tâm cũng sẽ phát triển theo 5 trụ cột, bao gồm xây dựng nền tảng quản trị số của Bộ, quy hoạch và phát triển hạ tầng số theo mô hình cloud-first, phát triển hệ thống giải quyết thủ tục hành chính tích hợp đa kênh, phát triển kho dữ liệu số liên ngành và xây dựng Trung tâm điều hành an toàn, an ninh mạng.

Được biết, tại Đại hội Chi bộ nhiệm kỳ 2025-2030, tổ chức hôm 10/7 tại Hà Nội, ông Đỗ Công Anh, Bí thư Chi bộ, Giám đốc Trung tâm cho biết Bộ Khoa học và Công nghệ luôn thúc đẩy ứng dụng công nghệ thông tin, cải cách hành chính, hiện đại hóa phương thức quản lý nhà nước. Cổng thông tin điện tử của Bộ đã trở thành một kênh thông tin quan trọng, cung cấp thông tin về các chủ trương, chính sách của Bộ Khoa học và Công nghệ.