Chính phủ Nhật Bản do Thủ tướng Shigeru Ishiba lãnh đạo đang phải đối mặt với một thách thức lớn sau khi liên minh cầm quyền của ông mất quyền kiểm soát Thượng viện trong cuộc bầu cử diễn ra vào ngày 20 tháng 7. Kết quả này không chỉ làm suy yếu thêm vị thế của Thủ tướng Ishiba mà còn đặt ra nhiều câu hỏi về tương lai chính trị của ông. Tuy nhiên, Thủ tướng Ishiba khẳng định sẽ tiếp tục giữ cương vị lãnh đạo đảng vì đang trong giai đoạn quan trọng của đàm phán thuế quan với Mỹ.

Cuộc bầu cử Thượng viện vừa qua đã chứng kiến sự thay đổi đáng kể khi liên minh cầm quyền, bao gồm Đảng Dân chủ Tự do (LDP) và đảng Komeito, chỉ giành được 47 ghế. Con số này không đủ để duy trì đa số tại Thượng viện, vốn có tổng cộng 248 ghế. Điều này diễn ra sau khi liên minh này đã mất quyền kiểm soát Hạ viện vào năm ngoái, đánh dấu một sự suy yếu đáng kể trong quyền lực của liên minh cầm quyền.

Thủ tướng Ishiba đã lên tiếng về kết quả này, ông nghiêm túc chấp nhận và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì ổn định trong các cuộc đàm phán thuế quan với Mỹ vì lợi ích quốc gia. Những đàm phán này được xem là then chốt đối với Nhật Bản, đặc biệt trong bối cảnh hiện nay khi mà các mối quan hệ thương mại quốc tế đang trở nên phức tạp hơn bao giờ hết.

Trong cuộc bầu cử này, các đảng đối lập đã tận dụng được lợi thế khi tập trung vào các vấn đề như giảm thuế và tăng chi tiêu phúc lợi. Những đề xuất này đã thu hút sự ủng hộ của cử tri, đặc biệt là trong bối cảnh giá tiêu dùng tăng cao và nhiều người dân quan tâm đến việc cải thiện đời sống kinh tế.

Một điểm nổi bật khác trong cuộc bầu cử năm nay là số lượng phụ nữ đắc cử đã đạt 40 người, vượt qua kỷ lục trước đó là 35 người vào năm 2022. Phụ nữ chiếm 32% trong tổng số 125 ghế được bầu, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc tăng cường sự tham gia của phụ nữ trong chính trị Nhật Bản. Đặc biệt, hai chính trị gia nữ nổi bật là Seiko Hashimoto và Renho đều giành được ghế, góp phần làm phong phú thêm diện mạo của cơ quan lập pháp.

Mặc dù số lượng ứng cử viên nữ đã giảm so với năm trước, nhưng tỷ lệ phụ nữ trong số ứng cử viên vẫn chiếm 29,1%. Tuy nhiên, con số này vẫn thấp hơn mục tiêu 35% mà chính phủ đặt ra cho năm 2025, cho thấy vẫn còn nhiều việc cần làm để đạt được sự đại diện giới tính cân bằng trong chính trị.

Thủ tướng Ishiba và chính phủ Nhật Bản đang đứng trước những thách thức lớn, không chỉ về chính trị mà còn về kinh tế và xã hội. Việc duy trì ổn định và thúc đẩy các chính sách phù hợp sẽ là chìa khóa giúp Nhật Bản vượt qua những thách thức này và tiếp tục phát triển trong một thế giới đầy biến động.

Trong bối cảnh quan hệ thương mại giữa Việt Nam và Mỹ đang phát triển nhanh chóng, câu hỏi về những cải cách cần thiết để tăng lòng tin trong thương mại giữa hai nước đã trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Theo ông Daniel Kritenbrink, Đại sứ Mỹ tại Việt Nam, Việt Nam đã chứng minh mình là một thị trường đầu tư hấp dẫn trong nhiều năm qua. Chính phủ Việt Nam đã gửi đi tín hiệu mạnh mẽ tới các nhà đầu tư nước ngoài rằng Việt Nam luôn chào đón đầu tư, đặc biệt là vào các ngành then chốt.

Tuy nhiên, để tăng cường lòng tin trong thương mại, Việt Nam cần tiếp tục cải cách và đơn giản hóa quy trình phê duyệt các dự án đầu tư lớn. Việc rút ngắn thời gian xem xét và làm rõ các bước trong quy trình sẽ giúp tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp Mỹ và các nhà đầu tư nước ngoài. Bên cạnh đó, việc làm rõ các chính sách liên quan đến dữ liệu, bao gồm cả yêu cầu lưu trữ dữ liệu trong nước, cũng sẽ giúp tăng cường lòng tin trong thương mại.

Cải cách trong nước nhằm đơn giản và cụ thể hóa quy định pháp luật cũng là một yếu tố quan trọng giúp Việt Nam thành công bền vững. Việt Nam cần chủ động tham gia một cách có chiến lược và thực tế vào các cuộc đàm phán thương mại, đặc biệt là đàm phán về thuế quan. Việc tiếp cận đàm phán thương mại toàn diện, đi kèm với các cải cách trong nước, sẽ giúp Việt Nam tăng cường lòng tin và quan hệ thương mại với Mỹ.

Bộ tứ trụ cột cho phát triển trong giai đoạn mới của Việt Nam bao gồm tinh gọn bộ máy, khung pháp luật minh bạch, dựa vào công nghệ đổi mới sáng tạo, và phát huy vai trò của kinh tế tư nhân. Việt Nam cần bảo đảm tính bền vững của các chuỗi cung ứng với Mỹ và đa dạng hóa chuỗi cung ứng của mình với thế giới.

Trong cuộc gặp với đại diện của Hội đồng kinh doanh Hoa Kỳ – ASEAN, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã nhận được những khuyến nghị từ các doanh nghiệp Mỹ. Họ đánh giá cao những cải cách hành chính đang được triển khai tại Việt Nam và hy vọng Việt Nam sẽ tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp Mỹ.

Các doanh nghiệp Mỹ cũng muốn trở thành một phần của sự tăng trưởng của Việt Nam và tin rằng tầm nhìn mà Chính phủ Việt Nam đặt ra là đúng đắn. Họ tin rằng tăng trưởng thông qua đổi mới sáng tạo và phát triển kinh tế dựa trên khoa học công nghệ là con đường phù hợp. Tuy nhiên, vẫn còn một số trở ngại cần vượt qua, chẳng hạn như chính sách thuế.

Mỹ có thể hỗ trợ Việt Nam trong việc đầu tư vào các chuỗi cung ứng công nghệ cao và nâng cấp năng lực nội tại về mặt hoạch định chính sách. Chính phủ Mỹ không nên quên những nguyên tắc đã hàn gắn quan hệ hai nước, đó là sự tôn trọng lẫn nhau và đảm bảo lợi ích chung. Một Việt Nam tự cường, thịnh vượng và độc lập gắn liền với lợi ích quốc gia của Hoa Kỳ.

Các tập đoàn hàng đầu của Hoa Kỳ nên tiếp tục đầu tư vào Việt Nam, bao gồm đầu tư đào tạo lao động Việt Nam. Việt Nam và Mỹ cần tiếp tục đối thoại và nhân lên lợi ích, hiểu biết và lòng tin. Đàm phán với Mỹ hay bất cứ ai cũng cần có tình, có lý và song hành phải nghĩ tới chuyện hai bên cùng có lợi.