Một nghiên cứu gần đây được công bố trên tạp chí BMJ Evidence-Based Medicine đã đưa ra bằng chứng cho thấy các hình thức vận động nhẹ nhàng như yoga, thái cực quyền, chạy bộ hoặc đi bộ có thể cải thiện đáng kể tình trạng mất ngủ.
Mất ngủ là tình trạng khó đi vào giấc ngủ, khó duy trì giấc ngủ hoặc thường xuyên tỉnh giấc vào ban đêm kéo dài, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Để tìm hiểu thêm về cách điều trị tình trạng này, các nhà nghiên cứu tại Trung Quốc đã thực hiện một phân tích tổng hợp 22 thử nghiệm lâm sàng với sự tham gia của 1.348 bệnh nhân và 13 biện pháp khác nhau nhằm cải thiện giấc ngủ.
Trong phân tích này, có 7 phương pháp luyện tập thể chất cụ thể được xem xét, bao gồm yoga, thái cực quyền, đi bộ hoặc chạy bộ, kết hợp thể dục nhịp điệu và rèn luyện sức mạnh, tập tạ riêng lẻ, thể dục nhịp điệu kết hợp trị liệu và các bài tập aerobic hỗn hợp. Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng yoga đặc biệt hiệu quả trong việc cải thiện tình trạng mất ngủ.
Theo kết quả của nghiên cứu, yoga giúp kéo dài thời gian ngủ thêm gần 2 giờ và giảm thời gian thức giấc sau khi đã ngủ xuống gần 1 giờ. Ngoài ra, đi bộ hoặc chạy bộ cũng được ghi nhận có tác dụng làm giảm mức độ nghiêm trọng của chứng mất ngủ, trong khi thái cực quyền giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ.
Các nhà khoa học cho rằng các bài tập yoga tập trung vào việc nâng cao nhận thức cơ thể và kiểm soát nhịp thở có thể hỗ trợ cải thiện các triệu chứng lo âu và trầm cảm, hai yếu tố thường ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Về thái cực quyền, kỹ thuật này không chỉ giúp điều hòa hơi thở và thư giãn cơ thể mà còn có thể tăng cường khả năng kiểm soát cảm xúc.
Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc đi bộ hoặc chạy bộ có thể làm giảm nồng độ hormone căng thẳng cortisol và tăng cường melatonin – loại hormone đóng vai trò điều hòa chu kỳ giấc ngủ.
Các tác giả của nghiên cứu này cho biết phát hiện của họ củng cố tiềm năng trị liệu của các hình thức vận động thể chất trong điều trị chứng mất ngủ. Với các ưu điểm như chi phí thấp, ít tác dụng phụ và dễ tiếp cận, các phương pháp như yoga, thái cực quyền, đi bộ hay chạy bộ rất phù hợp để tích hợp vào hệ thống y tế cơ sở và các chương trình chăm sóc sức khỏe cộng đồng.
Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu cũng lưu ý rằng một số thử nghiệm trong phân tích vẫn còn hạn chế về mặt phương pháp luận. Do đó, họ kêu gọi cần có thêm các thử nghiệm quy mô lớn hơn với chất lượng cao để khẳng định và mở rộng kết luận hiện tại.
Bên cạnh các biện pháp vận động, nghiên cứu cũng xem xét những phương pháp không dùng thuốc khác như liệu pháp nhận thức – hành vi (CBT), châm cứu, massage và thay đổi lối sống. Nhiều thử nghiệm chỉ ra rằng CBT hiệu quả hơn và có tác dụng lâu dài hơn thuốc trong điều trị mất ngủ.