Trong một diễn biến đầy bất ngờ, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thực hiện một chuyến thăm không thường lệ đến trụ sở của Cục Dự trữ Liên bang (Fed) và trực tiếp đề nghị Chủ tịch Jay Powell giảm lãi suất. Đây là một sự kiện chưa từng có trong lịch sử của ngân hàng trung ương này, làm dấy lên nhiều quan ngại về sự độc lập của Fed.
Ông Trump đã thể hiện sự thẳng thừng khi đến trụ sở Fed tại Washington và vỗ vai Chủ tịch Powell, nói: “Tôi thực sự muốn ông giảm lãi suất”. Phản ứng của Powell, với một nụ cười gượng gạo, cho thấy ông Trump đang công khai thách thức Fed. Việc một tổng thống Mỹ đến tận Fed là chuyện cực kỳ hiếm, và càng chưa từng xảy ra trong bối cảnh căng thẳng như thế này, theo nhận định của ông David Wilcox, cựu quan chức Fed, hiện làm việc tại Viện Peterson.
Không chỉ dừng lại ở đó, ông Trump cũng công khai chỉ trích Chủ tịch Fed về chi phí cải tạo trụ sở của Ngân hàng trung ương quyền lực nhất thế giới. Chủ tịch Fed đã lên tiếng bác bỏ con số 3,1 tỷ USD mà ông Trump đưa ra liên quan đến dự án trùng tu tòa nhà Marriner S. Eccles. Cuộc đối đầu này đã đánh dấu rạn nứt công khai lớn nhất giữa một tổng thống Mỹ và lãnh đạo Fed kể từ khi cơ quan này được trao quyền tự chủ khỏi Chính phủ vào năm 1951.
Nhiều quan chức Fed đã bày tỏ lo lắng trước làn sóng tấn công ngày càng gay gắt của ông Trump nhằm vào ngân hàng trung ương này. Họ lo ngại rằng ông Trump có thể lấy lý do dự án sửa chữa vượt dự toán để cách chức Powell. “Rõ ràng đây là một tính toán khá thô thiển nhằm tìm cớ để bãi nhiệm Powell”, ông Wilcox nhận định.
Ông Daniel Tarullo, giáo sư luật Đại học Harvard, người từng là Phó Chủ tịch Giám sát của Fed, khẳng định: “Tôi không tin có dấu hiệu nào cho thấy hành vi sai phạm hay lơ là trách nhiệm ở đây”. Bất chấp những lời chỉ trích, Chủ tịch Powell đã cam kết sẽ không rời vị trí trước thời hạn nhiệm kỳ kết thúc vào tháng 05/2026.
Về phần mình, Tổng thống Trump vẫn tiếp tục thể hiện quan điểm của mình về lãi suất và chính sách tiền tệ của Fed. Hầu hết chuyên gia kinh tế dòng chính đều châm biếm những lý lẽ của ông Trump. Một số nhà phân tích thậm chí so sánh ông với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdoğan, người nổi tiếng với việc sa thải các lãnh đạo ngân hàng trung ương do bất đồng trong chính sách lãi suất.
Tuy nhiên, quan điểm của ông Trump lại vẫn rất được lòng nhóm cử tri trung thành, vốn xưa nay chẳng mấy tin tưởng vào Fed. Một cựu lãnh đạo cấp cao của ngân hàng trung ương chia sẻ: “Một khi đã bước vào cuộc chiến dư luận thì quả thực rất khó giành phần thắng”. Các đòn công kích không ngớt của ông Trump đang gây tổn thương nặng nề đến tinh thần của đội ngũ nhân viên, những người luôn xem mình là người bảo vệ sứ mệnh mà Quốc hội Mỹ phó thác cho Fed: giữ cho nền kinh tế quốc gia ổn định.
Trong bối cảnh hiện nay, cả Fed và Nhà Trắng vẫn chưa đưa ra bình luận chính thức nào về vấn đề này. Tuy nhiên, một điều chắc chắn là mối quan hệ giữa tổng thống và ngân hàng trung ương đang ở trong một giai đoạn căng thẳng và có thể còn tiếp tục ảnh hưởng đến chính sách và niềm tin kinh tế trong thời gian tới.