Trung Quốc vừa công bố một nỗ lực quan trọng từ chính phủ trung ương nhằm đảo ngược cuộc khủng hoảng dân số đang ngày càng nghiêm trọng. Đây là một bước đi đáng chú ý sau khi nước này đã nới lỏng chính sách sinh con, cho phép các gia đình có con thứ ba. Theo thông báo từ chính phủ, từ ngày 1/1/2025, mỗi trẻ em sinh ra sẽ được nhận trợ cấp nuôi con hằng năm là 3.600 nhân dân tệ (khoảng 500 USD), cho đến khi trẻ tròn ba tuổi, không phân biệt thứ tự sinh trong gia đình.
Trẻ em sinh trước thời điểm này nhưng vẫn chưa đủ 3 tuổi cũng sẽ được hưởng trợ cấp dựa trên số tháng còn lại. Đây là lần đầu tiên chính phủ trung ương Trung Quốc ban hành một chương trình trợ cấp nuôi con trên quy mô toàn quốc. Hơn 20 tỉnh thành trên khắp Trung Quốc đã áp dụng các biện pháp tương tự ở cấp độ địa phương. Thông tin này được đưa ra trong bối cảnh dân số Trung Quốc đã giảm trong ba năm liên tiếp, với mức giảm 1,39 triệu người vào năm 2024, còn 1,4083 tỷ người.
Các dự báo nhân khẩu học của Liên Hợp Quốc cho thấy dân số Trung Quốc có thể giảm xuống còn khoảng 800 triệu người vào năm 2100. Hơn hai mươi năm thực hiện chính sách một con không chỉ làm giảm tỷ lệ sinh mà còn gây ảnh hưởng sâu rộng đến quan niệm xã hội và niềm tin vào việc sinh con. Nhiều chuyên gia nhận định rằng đà phục hồi này có thể chỉ diễn ra ngắn hạn và không đồng đều, do các yếu tố như tăng trưởng kinh tế chậm, chi phí nuôi con cao, và bất bình đẳng giới gia tăng.
Chính sách mới được xem là một bước ngoặt quan trọng trong việc chuyển hỗ trợ tài chính trực tiếp đến các gia đình, có thể tạo nền tảng cho các hình thức hỗ trợ lớn hơn trong tương lai. Trên thực tế, nhiều chính quyền địa phương đã triển khai các khoản trợ cấp nhằm khuyến khích sinh con. Hiện tại, hơn 20 chính quyền cấp tỉnh tại Trung Quốc đã thực hiện các chính sách trợ cấp nuôi con.
Không chỉ dân số Trung Quốc đang suy giảm, tốc độ già hóa dân số cũng đang diễn ra nhanh chóng, gây lo ngại về tương lai của hệ thống lương hưu quốc gia. Việc giảm dân số và già hóa dân số đang đặt ra những thách thức lớn đối với sự phát triển bền vững của Trung Quốc.