Trong bối cảnh cạnh tranh công nghệ ngày càng tăng giữa Mỹ và Trung Quốc, chính phủ Trung Quốc đang đẩy mạnh đầu tư vào trí tuệ nhân tạo (AI) để giảm thiểu sự phụ thuộc vào công nghệ của Mỹ và xây dựng một hệ sinh thái AI nội địa vững mạnh. Mới đây, các công ty AI hàng đầu của Trung Quốc đã công bố thành lập hai liên minh mới nhằm phát triển hệ sinh thái AI trong nước và giảm bớt sự phụ thuộc vào công nghệ nước ngoài.

Hai liên minh mới được thành lập bao gồm “Liên minh Đổi mới hệ sinh thái mô hình – chip” và Ủy ban AI của Phòng Thương mại tổng hợp Thượng Hải. Liên minh đầu tiên bao gồm các nhà phát triển mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) và các nhà sản xuất chip AI của Trung Quốc như Huawei, Biren và Moore Threads. Liên minh này sẽ tập trung vào việc phát triển các mô hình AI và chip xử lý mạnh mẽ phục vụ cho các ứng dụng AI trong nước. Liên minh thứ hai, Ủy ban AI của Phòng Thương mại tổng hợp Thượng Hải, sẽ thúc đẩy sự tích hợp sâu của công nghệ AI vào các ngành công nghiệp khác nhau, hỗ trợ chuyển đổi số và nâng cao năng suất.

Những động thái này diễn ra sau khi Mỹ áp dụng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu và hạn chế khả năng tiếp cận của Trung Quốc đối với vốn đầu tư, nhân lực và công nghệ tiên tiến của Mỹ. Chính phủ Mỹ lo ngại về sự phát triển nhanh chóng của công nghệ AI tại Trung Quốc và ảnh hưởng tiềm tàng của nó đối với an ninh quốc gia và sức mạnh cạnh tranh của Mỹ.
Trung Quốc đang nỗ lực tự chủ trong lĩnh vực AI thông qua việc tăng cường đầu tư và phát triển công nghệ nội địa. Tại Hội nghị Trí tuệ nhân tạo thế giới (WAIC) tại Thượng Hải, nhiều sản phẩm AI mới đã được giới thiệu, trong đó nổi bật là CloudMatrix384 của Huawei. Đây là một nền tảng AI mạnh mẽ được thiết kế để hỗ trợ các ứng dụng AI trong các lĩnh vực như nhận dạng hình ảnh, xử lý ngôn ngữ tự nhiên và phân tích dữ liệu lớn.
Trung Quốc cũng đã công bố kế hoạch quản trị AI toàn cầu, kêu gọi thiết lập một cộng đồng mã nguồn mở quốc tế. Các chuyên gia nhận định rằng động thái này thể hiện tham vọng của Trung Quốc trong việc thiết lập các tiêu chuẩn toàn cầu cho AI và tạo ra một hệ sinh thái AI mở, hợp tác và có thể tương tác.
Theo thống kê, trong giai đoạn từ năm 2013 đến 2023, các công ty đầu tư vốn mạo hiểm nhà nước đã rót khoảng 209 tỷ USD vào các doanh nghiệp liên quan đến AI tại Trung Quốc. Riêng trong năm nay, chi tiêu của khu vực công cho AI tại Trung Quốc dự kiến sẽ vượt 400 tỷ nhân dân tệ (56 tỷ USD). Điều này cho thấy sự cam kết mạnh mẽ của chính phủ Trung Quốc trong việc thúc đẩy sự phát triển của công nghệ AI và xây dựng một nền kinh tế số vững mạnh.
Trong khi đó, Mỹ đề xuất cấm AI của Trung Quốc trong cơ quan liên bang. Một nhóm nghị sĩ lưỡng đảng Mỹ đã đề xuất dự luật cấm các hệ thống trí tuệ nhân tạo (AI) do Trung Quốc phát triển được sử dụng trong các cơ quan liên bang. Đề xuất này phản ánh mối quan ngại về an ninh quốc gia và sự phụ thuộc vào công nghệ nước ngoài trong lĩnh vực AI.
Tóm lại, cuộc đua phát triển AI giữa Mỹ và Trung Quốc đang ngày càng trở nên gay gắt. Trung Quốc đang tăng cường đầu tư vào AI để tự chủ về công nghệ và xây dựng một hệ sinh thái AI nội địa vững mạnh. Trong khi đó, Mỹ đang áp dụng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu và hạn chế khả năng tiếp cận của Trung Quốc đối với công nghệ tiên tiến. Cuộc cạnh tranh này sẽ tiếp tục định hình tương lai của công nghệ AI và kinh tế số trên toàn cầu.