Việc thu phí tham quan di tích lịch sử đang trở thành một vấn đề xã hội nóng hổi, thu hút sự quan tâm của nhiều người. Một bộ phận dân cư ủng hộ việc thu phí, cho rằng đây là một giải pháp cần thiết để bảo tồn và phát huy giá trị của các di tích lịch sử. Ngược lại, một số người khác lại phản đối, quan điểm rằng các di tích lịch sử là tài sản tinh thần chung của dân tộc, không thể bị thương mại hóa.
Khu di tích Quốc gia đặc biệt Ngã ba Đồng Lộc, tọa lạc tại tỉnh Hà Tĩnh, là một ví dụ tiêu biểu cho những thách thức trong việc quản lý và bảo tồn di tích lịch sử. Với vị trí địa lý thuận lợi, khu di tích này thường xuyên đón một lượng lớn khách đến dâng hương tưởng niệm và tri ân các anh hùng liệt sĩ. Tuy nhiên, việc vận hành và quản lý khu di tích đang gặp phải nhiều khó khăn do thiếu nguồn lực tài chính. Một trong những giải pháp được đưa ra là việc thu phí tham quan, nhưng đây cũng là một vấn đề nhạy cảm.
Trong bối cảnh nhiều quốc gia sử dụng vé tham quan như một nguồn thu chính để duy trì hoạt động của các di sản, Việt Nam cũng cần có cái nhìn linh hoạt và thực tiễn trong vấn đề này. Tấm vé tham quan không chỉ là một khoản thu nhỏ, mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn và phát huy giá trị của di tích. Tuy nhiên, để việc thu phí được dư luận ủng hộ, cần phải đảm bảo một số nguyên tắc cơ bản.
Đầu tiên, mục đích thu phí cần phải minh bạch, rõ ràng, cùng với việc công khai nguồn thu và cách sử dụng funds cho các hoạt động bảo tồn và phát triển di tích. Điều này sẽ giúp tạo dựng niềm tin từ công chúng và giải quyết một phần mối quan ngại về việc sử dụng tiền thu phí.
Thứ hai, chính sách miễn, giảm phí cần được áp dụng một cách linh hoạt và nhân văn đối với các đối tượng đặc biệt như cựu chiến binh, người có công với cách mạng, người khuyết tật, trẻ em, học sinh – sinh viên, cũng như cư dân địa phương. Điều này không chỉ thể hiện sự nhân đạo mà còn giúp mọi người có cơ hội tiếp cận và trải nghiệm giá trị lịch sử và văn hóa của di tích.
Cuối cùng, cần có một cái nhìn thấu đáo và linh hoạt trong việc quản lý và sử dụng vé tham quan. Thay vì để vé tham quan trở thành rào cản ngăn cản mọi người đến với di tích, cần biến nó thành một cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa ký ức và trách nhiệm gìn giữ di sản cho thế hệ mai sau.
Chỉ khi thực hiện được những điều này, việc thu phí tham quan di tích mới thực sự được xã hội chấp nhận và trở thành một giải pháp bền vững cho việc bảo tồn và phát huy giá trị của các di tích lịch sử.